Risk Management

Mr. Sok Bunthouen

Chapter1        

Risk Management ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យ

      Credit Management

      Bank Management

      Accounting

      Financial Management

ហានិភ័យ ត្រូវបានគេកំណត់មួយ គឺជាឪកាសមួយដែលបាត់បង់ដោយសារការកើតឡើង។

·         What is Risk? (Danger + Vumerability)

-          គ្រោះថ្នាក់​​ ― Danger

-          មហន្តរាយ ― Hazard

-          បាត់បង់​ ― Loss

-          ខូចខាត​ ― Danage

E-vent Scenario អំពើ(ពេលប្រតិបត្តិការដែលបុគ្គលធ្វើក្រុមហ៊ុន ធនាគារ គ្រឹះស្ថាន មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។

·         What is Management?

      Management refers to the process of bring people together on a common platform and make them work as a single unit to achieve the goals and objectives of an organization.

      Management is required in all aspects of life and forms an goal part of all businesses.

      ការគ្រប់គ្រងការនាំយក មនុស្សរួមគ្នាអោយធ្វើការ។

      ការគ្រប់គ្រងតំរូវការទៅលើគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់នៃជីវិតអោយរួមបញ្ចូលគ្នាទាំងអស់ទៅលើអាជីវកម្មទាំងអស់។

Business    ― Busy + ness

                  ― Busiest + ness

                  ― Business―>

ð  all aspect all​ គ្រប់ផ្នែក sector all Deportment

      Steps in Management

-          Plan :គំរោង

-          Organise :ចាត់តាំង ,រៀបចំ

-          Delegate: ផ្តល់សិទ្ឋិ​ , ផ្តល់អំណាច

-          Motivate : លើកទឹកចិត្ត

-          Training :​ បណ្តុះបណ្តាល

-          Control : ត្រួតពិនិត្យ

-          Course Corrections : ត្រូវធ្វើការកែតំរូវ

-          Achieve the goals : សំរេចគោលដៅ

      ការទាក់ទងរវាង ហានិភ័យ និង​ ការគ្រប់គ្រង( Risk and Management implication )គឺជាឪកាសមួយនៃព្រឹត្តិការណ៏ទាំងឡាយណាដែលកើតមានឡើង។

សេចក្តីត្រូវការយ៉ាងជ្រាវជ្រៅនៃការការពារនៃការបាត់បង់ប៉ុន្តែវា ក៏អាចគ្រប់គ្រងផងដែរប្រសិនបើការបាត់បង់កើនឡើង។

      គេថាប្រការទាំងអស់នេះធ្វើអោយសំរេចក្នុងសកម្មភាពទាំងអស់នៅផ្នែកផលិតកម្ម ផ្នែករក្សាទុក ផ្នែកធ្វើការដោះស្រាយ ផ្នែកប្រជុំ ផ្នែកចែកចាយ។

      ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យ គឺជាដំណើរការដែលកំណត់ប្រឈមទៅនិងការបាត់បង់ដោយអង្គភាពហើយវាត្រូវបានជ្រើសរើសនូវបច្ចេកទេសដ៏សមស្រប ភាគច្រើន សំរាប់ការប្រព្រឹត្តិទៅលើការប្រឈមទាំងអស់នោះ។(ឥណទាន ហិរញ្ញវត្ថុ អាជីវកម្ម)

·         កត្តាប្រឈមនៃការបាត់បង់នៅក្នុងស្ថានភាពណាមួយ ឬ កាលះទេសះណាមួយដែលគេបាត់បង់នោះឯង គឺអាចធ្វើអោយទៅបាន ការបាត់បង់កើតឡើងដោយសារ៖

ឧ. រោងចក្រអាចខូចខាតដោយរំជួញផែនដី ម៉ូតូអាចខូចខាតដោយការបុកគ្នា..........

·         ទំរង់ថ្មីៗនៃការគ្រប់គ្រងហានិភ័យ ត្រូវបានគេពិចារណាលើកត្តាប្រឈមពិតនិងតាមការប៉ាន់ស្មាន។

      ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យត្រូវបានគេកំណត់ថាជាមធ្យោបាយប្រព័ន្ឋដើម្បីធ្វើអោយប្រាកដថាការការពារនូវធនធានអាជីវកម្ម​និង ចំនូលទាល់និងការបាត់បង់ដើម្បីអោយមានគោលបំណងដែលក្រុមហ៊ុនអាចទទួលបាន ដូច្នេះ ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យអោយមានស្ថេរភាព ចូលរួមចំនែកអោយអង្គភាពមានភាពលូតលាស់ និង ទទួលបានប្រាក់ចំនេញសំរាប់អង្អភាព។

      Business Resource

-          Capital (Fund)

-          Man (HR)

-          Asset (Fixed asset current asset)

-          Machine

-          Liability (creditor...)

-          Market

-          Legal (policy procedure bylance)

-          etc.

      Objective of Risk Management គោលបំណងហានិភ័យ

ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យមានគោលបំណងមុន និង ក្រោយ ការកើនឡើងនៃការបាត់បង់។

·         គោលបំណងមុនការបាត់បង់

-          រៀបចំការបាត់បង់ដែលមានសក្តានុភាពនៅក្នុងមធ្យោបាយនៃការសន្សំសំចៃភាគច្រើន។

-          កាត់បន្ថយភាពអន្ទះសារ

-          តំរូវទៅតាមកាតព្វកិច្ចច្បាប់ណាមួយ

·         គោលបំណងក្រោយការបាត់បង់

-          Ensure survival of the firm

-          បន្តទៅលើការប្រតិបត្តិ

-          ស្ថេរភាពនៃប្រាក់ចំនេញ

-          រក្សានូវភាពរីកលូតលាស់

-          កាត់បន្ថយអោយមានអប្បបរមាលើផលប៉ះពាល់ដែលការបាត់បង់​និង​ កើនឡើងទៅលើមនុស្សផ្សេងទៀត និង ក្នុងសង្គម។

      ប្រភេទនៃហានិភ័យសំខានៗ

-          ឥណទាន (Credit)

-          ទីផ្សារ (Market)

-          ភាពដែលអាចទូទាត់បាន (Liquidity)

-          ប្រតិបត្តិការ (Operational):

ដំណើរការ(Processes)​ , បច្ចេកវិទ្យា(Technology) ,​ ធនធានមនុស្ស(HR) , ព្រឹត្តិការណ៏ (events)

-          ហានិភ័យផ្សេងទៀត​ (Other risks)

សន្តិសុខ(security) , ភាពអត់ឃ្លាន(Legal) , ច្បាប់ទំលាប់(Reputation) , កេរិ៏្តឈ្មោះ(Reputation)

      ហានិភ័យទៅលើហិរញ្ញវត្ថុមាន ឥណទាន ទីផ្សារ និងភាពដែលអាចទូទាត់បាន។

      ហានិភ័យមានដូចជា

-          ហានិភ័យទីផ្សារ                                         - ហានិភ័យឥណទាន

-          ហានិភ័យនៃការទូទាត់                                - ហានិភ័យនៃប្រតិបត្តិការ

-          ហានិភ័យតាក់តែងច្បាប់ទំលាប់                    -​ ហានិភ័យអាជីវកម្ម

-          ហានិភ័យរៀបចំជាយុទ្ឋសាស្រ្ត                      - ហានិភ័យកេរ្តិ៏ឈ្មោះ

      ហានិភ័យទៅលើហិរញ្ញវត្ថុ ចែកចេញជា ២ប្រភេទ

ហានិភ័យទីផ្សារ

-          ហានិភ័យទៅលើទ្រព្យសម្បត្តិ

-          ហានិភ័យទៅលើការប្រាក់

ហានិភ័យជំនួញ(ហានិភ័យទូទៅ , ហានិភ័យជាក់លាក់)

ហានិភ័យភាពខ្វះចន្លោះ

-          ហានិភ័យទៅលើការប្តូរប្រាក់បរទេស

-          ហានិភ័យទៅលើផលិតផល

ហានិភ័យឥណទាន (Credit Risk)

-          Transaction Risk ហានិភ័យប្រតិបត្តិការ

-          Portfolio Concentration Risk

Issue Risk ហានិភ័យបញ្ចេញ

Issuer Risk ហានិភ័យអ្នកបញ្ចេញ(អ្នកចុះហត្តលេខា)

Counterparty Riskអ្នកគិតលុយខាងមុខ (នៅពេលបើកភ្លេចមើលលុយ ១ដុំ ១០០សន្លឹក តែបានតែ៥០សន្លឹកហើយបញ្ចេញទៅអោយគេ)

        ហានិភ័យទៅលើតម្លៃប្រើប្រាស់

-          Hard Commodity (ផលិតផលប្រើប្រាស់រឹង)តំរូវការប្រចាំថ្ងៃ

មាស , ប្រាក់ , ផ្លាទីន , ស្ពាន់ , ស័ង្កសី , សំន...។

-          Soft Commodity (ផលិតផលប្រើប្រាស់ទន់)

គ្រាប់ធញ្ញជាតិ , ស្រូវសាលី , gas , ស្គរ , ប្រេង , អគ្គិសនី , ផលិតផលដែលមានថាមពលផ្សេងទៀត។

ហានិភ័យទីផ្សារ ( Market Risk )

ជាហានិភ័យដែលស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុប៉ះពាល់ទៅលើការប្រែប្រួលនៅក្នុងតម្លៃទីផ្សារ ឬ អត្រា (រាប់បញ្ចូល អត្រាការប្រាក់ , អត្រាប្តូរប្រាក់បរទេស ,តម្លៃដើមទុន)។

ហានិភ័យទៅលើអត្រាការប្រាក់ (Interest rate Risk )

ជាហានិភ័យមួយដែលតំលៃរបស់វាទាក់ទងនិងចំណូលថេរពីមូលបត្រ និង ធ្លាក់ចុះ ដែលជាលទ្ឋផលនៃការកើនឡើងទៅលើអត្រាការប្រាក់ទីផ្សារ។

ឧ. អ្នកជំនួញ១ ឬ ១ក្រុម ធ្វើអោយមានការប្រែប្រួលដូចជា៖

-  Reset Data ៖ ប្តូរកាលបរិច្ចេទធ្វើអោយអត្រាការប្រាក់កើនឡើង

- Liabilities (shortly) បំណុល,​បើបំណុលតិចបង់ការប្រាក់ខ្ពស់

- Cash Flow of assets (long) លំហូរសាច់ប្រាក់

          ហានិភ័យដើមទុន (Equity Risk)

            ជាហានិភ័យទាំងឡាយណាដែលទាក់ទងទៅនិងភាពប្រែប្រួលនៃតម្លៃភាគហ៊ុន។ ជាទូទៅ ហានិភ័យនៃទ្រព្យសម្បត្តិអាស្រ័យទៅលើឧបករណ៏ និង ផលបត្រដែលប្រែប្រួលក្នុងកំរិតចំនួនទីផ្សារហ៊ុនភាគច្រើន។

          Example:

-          Line of business ខ្សែចង្វាក់

-          Quality Management គុណភាពក្រុមហ៊ុន

-          Break down in its production process ការញែកបំបែកទៅលើដំណើរការនៃផលិតផល

ហានិភ័យនៃការដោះដូររូបីយវត្ថុបរទេស (Foreign exchange Risk )

កើតឡើងពីការបើកចំហរ ឬ ការប្រើប្រាស់នូវការការពារមិនបាន​ ល្អ នៅក្នុងគោលជំហូររូបីយប័ណ្ណបរទេសណាមួយអោយបានជាក់លាក់គោលជំហូរនេះអាចកើតឡើងជាធម្មជាតិហើយជាផលវិបាកនៃការធ្វើប្រតិបត្តិការ អាជីវកម្មជាជាងពីបំណងដែលយើងត្រូវការចាំបាច់ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មនៅក្នុងរូបិយប័ណ្ណមួយ។

Example

-          Fluactuation of exchange in international interest rate: ការប្រែប្រួលទៅលើការប្តូរប្រាក់នៅក្នុងអត្រាប្តូរប្រាក់អន្តរជាតិ នៅ london.

-          Cross-border interestment / trading from oversea: ការធ្វើវិនិយោគដោយឆ្លងប្រទេស / ការធ្វើអាជីវកម្មមកពីបរទេស។

ហានិភ័យឥណទាន ( Credit Risk )

ហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុកើតឡើងនៃការបាត់បង់ចេញពីអ្នកខ្ចី សងយឺត ឬ មិនបានទូទាត់ការខ្ចីតាមកាតព្វកិច្ចឬ​ក៏ ចេញពី អ្នកធានាទៅតាមកាតព្វកិច្ច។

ហានិភ័យឥណទានអនុវត្តន៏ទៅតាមកម្ចី និង សកម្មភាពវិនិយោគអ្វីមួយ។

Example

If a bank lends all its available funds to a single borrower. ប្រសិនបើធនាគារអោយខ្ចីនៅលើមូលនិធិដែលគាត់មានទាំងអស់ទៅអោយអ្នកខ្ចីតែម្នាក់ ធនាគារជួប Credit risk.

-          Loan borrower អោយកម្ចីទៅអ្នកខ្ចី

-          Loan credit risk ហានិភ័យទៅលើកម្ចី

-          Issuer credit risk  បញ្ចេញឥណទានអោយគេខ្ចី